W dniach 8-9 marca w Uniwersytecie Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach odbyła się, pod honorowym patronatem Jej Magnificencji Rektor UPH w Siedlcach – dr hab. Tamary Zacharuk, prof. UPH, Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa nt. „Sztuka przetrwania. Życie codzienne w ekstremalnych warunkach obozowych w XX – XXI w.”.
Została ona zorganizowana przez Zakład Historii Bezpieczeństwa Instytutu Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Wydziału Humanistycznego UPH we współpracy z pracownikami naukowymi z Uniwersytetu Stradynia w Rydze (Łotwa), Saratowskiej Filii Instytutu Nauk Prawnych Rosyjskiej Akademii Nauk, Wydziału Filozoficznego Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego, Państwowego Uniwersytetu w Riazaniu im. S.A. Jesienina, Państwowego Uniwersytetu w Tambowie im. G.R. Dzierżawina (Federacja Rosyjska), przy zaangażowaniu Studenckiego Koła Naukowego Bezpieczeństwa Narodowego, Koła Doktorantów Nauk Społecznych „Genesis” i Naukowego Koła Doktorantów Historii UPH.
W obradach uczestniczyli przedstawiciele zarówno polskich, jak i zagranicznych ośrodków naukowych. Swoje referaty wygłosili uczeni z Federacji Rosyjskiej – Państwowego Uniwersytetu w Smoleńsku, Rosyjskiego Uniwersytetu Transportu, Akademii Gospodarki Narodowej i Służby Państwowej przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej oraz z Uniwersytetu Alberta Ludwika we Fryburgu Bryzgowijskim (Niemcy). Polskie ośrodki naukowe reprezentowali przedstawiciele: Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Collegium Civitas, Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Uniwersytetu Opolskiego, Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Uniwersytetu Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Uniwersytetu Szczecińskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, a przede wszystkim Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Referaty wygłosili również przedstawiciele innych instytucji: Muzeum Katyńskiego, Muzeum Stutthof Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku oraz Polskiego Czerwonego Krzyża.
Konferencja została zainaugurowana w Auli Biblioteki Głównej naszego Uniwersytetu przez dr. hab. Mariusza Kubiaka, prof. UPH, Dyrektora Instytutu Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa, który wyraził nadzieję, że obrady Interdyscyplinarnej Międzynarodowej Konferencji Naukowej gromadzącej naukowców z różnych dyscyplin naukowych będą sprzyjały wymianie poglądów. Następnie głos zabrał dr hab. Mirosław Minkina, prof. UPH w Siedlcach, Prorektor ds. Nauki odnosząc się do tytułu konferencji podkreślił jej wagę, albowiem w czasach walki o prawa człowieka badania nad obozami zarówno już nie istniejącymi jak i istniejącymi wciąż budzą zainteresowanie nie tylko organizacji humanitarnych ale także naukową refleksję. Jako ostatnia w części inauguracyjnej głos zabrała JM Rektor UPH w Siedlcach, dr hab. Tamara Zacharuk, prof. UPH, uroczyście otwierając obrady konferencji.
Dwudniowe obrady zakończyła dyskusja plenarna oraz podsumowanie, dokonane przez prof. dr hab. Zofię Chyrę-Rolicz. Zwróciła ona uwagę na liczbę prelegentów i przekazane treści w referatach, których wzajemne przenikanie przełożyło się na to, iż założony cel konferencji został osiągnięty. Prelegenci zwrócili szczególną uwagę na genezę form zniewolenia ludzi; rozprzestrzeniania się na świecie obozów pracy i zagłady; organizacji obozów i ich funkcjonowania; roli politycznej oraz gospodarczo – społecznej; umiejętności przetrwania w nich przez osadzonych; formy kar i represji wobec osadzonych; ucieczek – udanych i nieudanych; traumy psychicznej i fizycznej, jaką pozostawił pobyt w obozach; odzwierciedlenia doświadczeń wyniesionych z pobytu w obozach w literaturze pięknej, sztukach plastycznych, dziełach muzycznych; efektywności działań organizacji zajmujących się opieką nad osadzonymi (jeńcami, internowanymi, więźniami). Na koniec prof. Zofia Chyra-Rolicz podziękowała uczestnikom konferencji oraz organizatorom, m.in. dr Maryli Fałdowskiej, dr. Włodzimierzowi Nowakowi, doktorantom Aleksiejowi Pulikowi, Sławomirowi Wierzbickiemu, Damianowi Siebieszukowi.
Maryla Fałdowska
